Çocuklarda Sedasyon İle Diş Tedavisi
Diş ağrısı çeken ya da diş problemleri ile karşı karşıya çocuklar, hangi yaşta olursa olursunlar tedaviyie ihtiyaç duyarlar. Bazen bu tedavi, sedasyon, yani genel anestezi yapılmasını gerektirebilir. Elbette bunun birden fazla sebebi olduğu gibi, sadece özel durumlarda başvurulan bir yöntem olduğunu bilmek gerekir. Çocuklarda sedasyon diş tedavilerinde zaman zaman kullanılan bir uyutma tekniğidir ve farklı koşullar altında başvurulabilir. Çocuğunuzun prosedür boyunca sabit kalmasını gerektiren durumlarda, ağız içinde birden fazla sorun olması durumunda ya da çocuğunuzun henüz “dişçi koltuğu” kavramı ile tam olarak barışamadığı ve dişçiden korktuğu vakalarda sedasyonla diş tedavisine başvurulabilmektedir.
Çocuklarda sedasyonla diş tedavileri nelerdir, uygulanan çocuk sedasyon çeşitleri hangileridir, sedasyon öncesinde ve sonrasında nelere dikkat etmeli gibi soruların cevaplarını arıyorsanız bu rehber tam size göre.
Çocuklarda Sedasyon ile Diş Tedavisi Yapmak Güvenli Midir?
Çocuklarda uygulanan diş tedavilerinde sedasyon yönteminin uygulanması üzerine zaman zaman çeşitli araştırmalar yapılmakta ve uzman görüşlerine başvurulmaktadır. Çocuklarda sedasyon ile diş tedavisi yaptırmak, çocuğunuzun güvenliği ve sağlığı açısından herhangi bir tehlike arz etmemektedir. Bununla birlikte ister çocuk ister yetişkin olsun; her hastada uygulanan sedasyon ve anestezinin belirli bir oranda riski bulunmaktadır; ancak en iyi diş hekimlerinin elinde, profesyonel ekipman ve malzemeler ile gerçekleştirildiği takdirde başarılı bir sedasyonlu diş tedavisi gerçekleştirmek mümkündür.
Çocuk Hastalarda Sedasyon Çeşitleri Nelerdir?
Çocuğunuz ile diş hekimine gittiğiniz zaman diş hekimi, önce çocuğunuzun dişlerini muayene edecek ve var olan sorunları tespit etmeye bakacaktır. Sorunlar tespit edildikten sonra, yukarıda saymış olduğumuz sebeplerden herhangi biri yüzünden çocuğunuza uyutarak diş tedavisi uygulaması gerekebilir. Bu gibi bir durum ile karşılaşmaya yönelik hazırlıklı olmak adına önceden çocuklarda sedasyon türleri hakkında bilgi edinmeniz önemlidir. Çocuklarda sedasyon ile diş tedavileri esnasında kullanılan başlıca sedasyon yöntemlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Azot Protoksit (Kahkaha Gazı): Kahkaha gazı ya da diğer adı ile nitröz oksit olarak da bilinen bu yaz, çocuklara uygulanan sedasyon yöntemleri arasında en hafifi olarak bilinir. Çocuk, bu gazı bir miktar oksijen ile birlikte solur. Gaz etkisini göstermeye başladıktan sonra çocuk çoğunlukla uykuya dalmaz, ama gazın rahatlatıcı etkisi altına girer. Çoğu çocukta ufak bir baş dönmesi etkisi ve tabiri caizse “şapşallık” etkisi yaratabilir. Bu gazın etkisinden hoşlanmayan çocuk sayısı oldukça azdır.
- Hafif Sedasyon: Bir ya da birden fazla ilacın kombinasyondan oluşan bu sedasyon uygulaması, yetişkin çocuklarda ya da yetişkinlerde kullanılır. Çocuğunuz bir yandan uyanıkken diğer yandan fazlaca sakin bir fiziksel hale bürünecektir. Bu sedasyon yönteminde çocuk, diş hekiminin ondan yapmasını istediği şeyleri çoğunlukla yapabilecek konumdadır. Tedaviden sonra çocuğunuz diş hekiminde geçirdiği süre boyunca yaşadıklarını hatırlamayabilir bile. Bu, oldukça normal bir durumdur ve hafif sedasyonda uygulanan ilaçların en yaygın yan etkilerindendir. Hafif sedasyonun diş hekimleri tarafından uygulanmasında herhangi bir güvenlik sakıncası yoktur; zira çocuk bu sedasyon etkisi altındayken yüzde yüz uyanıktır.
- Orda Düzeyde Sedasyon: Orta düzeyde sedasyonun etkisi altındayken çocuğunuz daha uykulu bir hal alacaktır, ancak yine de diş hekiminin ondan yapmasını istediği şeyleri yapabilecek konumda olacaktır. Çocuk kendi başına nefes alıp verebilir ve kolaylıkla geri uyanır. Bu sedasyon çeşidinde de çoğu çocuk, prosedür sırasında yaşananları hatırlamayacaktır. Bazı durumlarda dişçi ofisine gelindiğini bile hatırlamakta güçlük çekebilir; bu da orta düzeyde sedasyonun oldukça olağan bir yan etkisidir.
- Derin Sedasyon: Derin sedasyon uygulanabilmesi için çocuğa bir damaryolu açılması ve damardan ilaç verilmesi gereklidir. Bu sedasyon işlemi tamamlandıktan sonra çocuk derin uykuya dalar. Genel anestezi kadar ağır olmadığı için derin sedasyon altında uykuya yatan çocuklar, prosedür esnasında hareket edebilir ya da çeşitli sesler çıkartabilirler. Çocuğunuz kendi başına nefes almakta güçlük çekebileceği için diş hekimi ile birlikte odada çocuğun kalp atışlarını, tansiyonunu, oksijen saturasyonunu ve kalp ritmini takip edecek bir profesyonel yetkili daha bulunmalıdır. Yetkili, prosedür tamamlanana ve çocuk tamamen sedasyonun etkisinden kurtulana kadar hasta ile birlikte kalmalıdır. Yine bu yetkili kişi, çocuğun tedavi sonrası eve gidip gidemeyeceği belirleyecek olan kişidir.
- Genel Anestezi: Çocuklarda sedasyon ile diş tedavisi türleri arasında en ağırı ve en etkilisi olan genel anestezi, kesinlikle anestezi verme konusunda uzman olan, profesyonel olarak bu iş ile uğraşan kişiler tarafından verilmelidir. Genel anestezi altındayken çocuğunuz tamamen uykuda olacak ve hiçbir acı ya da ağrı hissetmeyecektir. Diş tedavisi öncesi anestezi, dişçi muayenesinde verilebileceği gibi daha kapsamlı ekipmanlara erişim sağlamak açısından bir hastanede de verilebilir. Bu sedasyon türünde de muayenede daima çocuğun kalbini ve diğer vital bulgularını takip edecek bir yetkili olması zorunludur.
Sedasyondan Önce…
Sedasyonla diş tedavisi yapılmadan önce ebeveynlerin tam olarak hangi işlemlerin yapılacağını bilmeleri, dolayısıyla da çocuklarını doğru ve dengeli bir biçimde bilgilendirmeleri gerekmektedir. Örneğin çocuğa sedasyonla diş çekimi yapılacaksa, anne veya baba öncelikli olarak prosedürün nasıl gerçekleşeceğini diş hekiminden öğrenmeli, ardından da çocuğu korkutmayacak şekilde bilgilendirmelidir. Doğru bir şekilde, güvenilir ve işini profesyonel biçimde yapan doktorların elinde gerçekleştiği zaman sedasyonun zararları ortadan kalkmakta ve tedaviden başarılı sonuçlar elde edilmektedir.
Eğer diş tedavisi öncesinde sedasyon uygulanacaksa, ne tür bir sedasyon uygulanacağı tespit edilmeli ve buna göre önlem alınmalıdır. Örneğin tedavi öncesinde belirli bir süre herhangi bir şey yemek ya da içmek yasaksa, çocuğa da bu şekilde ön bilgi verilerek bu kurallara uyması sağlanmalıdır.
Sedasyon Sırasında…
Sedasyon ile diş tedavisi yaptıranlar, tedavi sırasında hem çocuk hasta hem ebeveyn için en önemli noktanın, hekim tarafından aşılanan güven olduğunu vurguluyor. Çocuk sedasyon altındayken tansiyonu, kandaki oksijen seviyesi, vücut ısısı ve kalp atışları daima kontrol edilmeli, tedavi için güvenli bir ortam oluşturulmalıdır. Anne ve babanın panik yapmaması ve durumu olağan karşılaması da diş hekiminin daha salim bir ortamda çalışabilmesine olanak sağlayacaktır.
Sedasyondan Sonra…
Çocuk sedasyondan uyanırken normal şartlar altında anne ve babanın muayene odasında bulunması tavsiye edilir. Çocuk, alışık olduğu ortamın dışında şartlarda uyanacağı için bazen kafası karışabilir, kızgınlaşabilir ya da morali bozulabilir. Bu gibi durumlarda tampon görevi görecek olan, çocuğun en güvenilir iki kaynağı olan anne ve baba, tercihen muayene odasında onunla birlikte olmalılar. Çocuğuna sedasyon yaptıranlar, tedavi bitiminde çocuk sedasyondan uyanırken en çok ihtiyaç duyduğu şeyin ebeveyn desteği olduğunu belirtmektedirler.
Sedasyonun en yaygın yan etkileri arasında mide bulantısı yer almaktadır. Baş dönmesi, uyku hali ve fiziksel koordinasyonda eksiklik, hangi düzeyde sedasyon yapılmış olursa olsun yine bu tip tedavilerde sıklıkla karşılaşılan yan etkilerdir. Sedasyon ile diş tedavisi sonrası ilk gün, çocuğun tercihen okula gitmemesi ve evinde dinlenmesi tavsiye edilir.
Sedasyonun etkisinin hemen akabindeki ilk 2-3 saat, çocuk çok sıkı bir şekilde takip altına alınmalıdır. Eğer aşırı düzeyde bir ağrı, kusma, ateş ya da şiddetli kanama gibi belirtiler oluşursa derhal diş hekimi ile iletişim kurulmalıdır.
Diğer Yazılarımıza Göz Atmak İçin Aşağıdaki Butonları Kullanabilirsiniz